#58 200 pytań na temat Ruchu Szensztackiego (108)

Jak co wtorek publikuję odpowiedzi na pytania dotyczące Ruchu Szensztackiego, oparte na książce o. Niehausa "200 pytań na temat Ruchu Szensztackiego". Samej książki (jeszcze) nie posiadam, dlatego odpowiedzi opieram o wiadomości ze strony Schoenstatt Movement of San Antonio.

Dzisiaj pytanie 108 z rozdziału VI "O Szensztackiej pedagogice".

108. Czym jest “prawo twórczych napięć”?

Radzenie sobie z życiem oznacza radzenie sobie z napięciami. Bądź też: Gdzie nie ma napięć tam nie ma życia. Każda osoba, społeczność i Boży plan wymaga współdziałania wielu różnych czynników, motywów i perspektyw.  Przykładowo, każde życie ma zarówno „konserwatywną” stronę, która dąży do utrzymania statusu quo, jak i „progresywną” stronę, która chce się rozwijać i zmieniać, i stać się kimś większym. Jako geniusz pedagogiki ruchu, o. Kentenich potrafił zgromadzić osoby i grupy posiadające różne style, pomysły i cele. Nie starał się usunąć napięć, ale wykorzystać je w twórczej interakcji. Wiedział i cenił sposoby, w jakie napięcia popychają życie do przodu, w planie Boga. Dlatego też mówił  pozytywnie o „Spannungsprinzip” lub też „prawie twórczych napięć”.  Prawo to jest bardzo widoczne w Boskim sposobie stworzenia wszechświata: polaryzacji cząstek atomowych (pozytywne, negatywne, neutralne), ruchu planet i innych obiektów (siła dośrodkowa kontra odśrodkowa), mężczyzny i kobiety, różnych temperamentów i zainteresowań ludzi, również często sprzecznych  interesów jednej osoby. Szczególnym przypadkiem prawa twórczych napięć jest „prawo nieprzeżytego życia”, gdzie zmiana kierownictwa lub celu dążeń umożliwiają popchnąć do przodu wcześniej niewykorzystaną energię i osoby. Chociaż jednolite kierownictwo pomaga utrzymać życie w zorganizowanej strukturze, może również stopniowo dusić inicjatywę i doprowadzić do rezygnacji, niezadowolenia czy buntu. Stąd też tak ważna jest okresowa zmiana kierownictwa i gotowości podjęcia nowych wyzwań, przez co życie nie będzie w zastoju. Zasadnicze znaczenie dla optymalnego wykorzystania prawa twórczych napięć ma osobiste zakotwiczenie we wspólnocie, aczkolwiek luźne i w przyjętym autorytecie moralnym. Większe zadania wymagają na ogół bardziej formalnej struktury wspólnoty ugruntowanej prawnie, jednak czasami duże zadania mogą nagle rozpocząć się „tytułem ruchu”, czyli jako Lifestream, angażujący nagle wielu ludzi w małą organizację. Tutaj również muszą być twórcze napięcia dające ruchowi życia wystarczającą strukturę do utrzymania rozpędu, ale bez ograniczania spontaniczności. Skuteczne przywództwo zakorzenione w prawdziwym autorytecie moralnym przejdzie daleką drogę do zjednoczenia i koordynacji napięć tworzonych przez życie. Rolą lidera jest poszanowanie różnych wymiarów i napięć, kierując je w pozytywnym kierunku, zapobiegając przed niekontrolowanym rozwojem ukierunkowanym na urazy, rywalizację i sprzecznych planów i perspektyw. Jest to również rola tych osób, by pomagać utrzymywać te napięcia skoncentrowane na woli Boga, a nie tylko na ludzkiej woli konkurujących osób, a tym samym dając „szerszą perspektywę”.